Stijlvol dineren

Dit is geen artikeltje over de nieuwste Do-it-yourself servetjes, menukaarten of naamkaartjes ten behoeve van de tafelschikking. Dat onderwerp is natuurlijk hot en draagt zeker bij aan de ambiance, maar er is een risico: namelijk dat van de spreekwoordelijke vlag op de modderschuit. De sfeer aan tafel wordt vooral bepaald door de mensen en daarin ben je dus afhankelijk van je disgenoten. Dineren kan best ingewikkeld zijn en het scheelt al veel als je herkent wat je voor je ziet. Het meeste wat ik hier zal beschrijven zal je vast al wel bekend voorkomen. Dat hoop ik tenminste, anders is er nog veel te leren. Ik zal proberen praktisch te zijn en volledig. Een belangrijke noot: Etiquette is nooit bedoeld om elkaar mee om de oren te slaan en ook niet om een klasseverschil duidelijk te maken, integendeel. Etiquette is bedoeld om mensen (die elkaar niet goed kennen) zich bij elkaar op hun gemak te laten voelen (iemand wijzen op z'n manieren is overigens ook uiterst onbeleefd).

Het geheim van een goed diner: iedereen voelt zich comfortabel en welkom!

De manier om dat voor elkaar te krijgen is dat iedereen op de hoogte is van alle procedures en niemand voor verrassingen komt te staan. Hier volgen een aantal algemene regels die daar zorg voor dragen.  

Aan tafel

Bij het plaatsnemen houden heren hun jasje gewoon aan. Het gaat niet uit, tenzij het zeer warm is en oudere heren hun jas uittrekken. Het servet wordt op de schoot geplaatst (en nimmer in een boord of decolleté gepropt) en daar blijft het ook als het niet gebruikt wordt. Pas aan het eind van de maaltijd mag een servet op tafel gelegd worden. Dames die handschoenen dragen kunnen die onder hun servet op schoot leggen. Telefoons zet je uit of stil en houd je uit het zicht. Je telefoon op tafel leggen is absoluut verboden.

Couvert (Tafeldek)

Er bestaat verschillend eetgerei. Gebruik alle gereedschap zoals het bedoeld is. Er zijn twee categoriën eetgereedschap: die voor het transport van het eigen bord naar de mond en die voor het overbrengen van voedsel van de schalen waarin het eten word opgediend naar het eigen bord. Deze twee mogen nimmer verwisseld worden. Scenes als 'de aardappeleters' van Van Gogh zullen dus niet voorkomen. Gebruik het servet om je mond te deppen, bijvoorbeeld voor je een slok water of wijn neemt. Vet en jus aan de rand van een glas staan niet zo appetijtelijk.

Verschillende wijnglazen

Vaak zie je verschillende glazen. Er zijn glazen voor rode wijn, witte wijn en waterglazen. Wijnglazen hebben vrijwel altijd een voetje. Rode wijnglazen zijn vrijwel altijd groter en boller dan witte wijnglazen. Om de verwarring compleet te maken zijn er ook wel waterglazen die eruit zien als wijnglazen. Mocht je twijfelen of iets een rode wijnglas is of een waterglas; ga er dan vanuit dat het grootste glas het waterglas is, dan loop je in elk geval niet het gevaar als alcoholist over te komen. Als aperitief worden vaak bubbels geschonken; een champagne, cava of prosecco. Daarvoor is het zogenaamde fluitje; een rank en smal glas. Glazen met een steel kan je het best ook vasthouden bij de steel.

Dit is de lay-out voor een diner met soep en salade vooraf.

Afhankelijk van de samenstelling van de verschillende gangen zul je verschillend bestek voor je zien liggen.
De volgorde is van buiten naar binnen. Bij een salade als voorgerecht moet dus het saladebestek aan de buitenkant liggen. Er zijn verschillende vorken voor salades, vlees en garnalen. Voor vis krijg je ook een ander mes dan voor biefstuk. Het kan ook zijn dat het bedienend personeel per gang een nieuw couvert komt leggen.

Goede Manieren

Het is netjes om te wachten tot iedereen is voorzien van eten, althans dat was vroeger zo, toen het nog gebruikelijk was dat een hele rij garçons een tafel tegelijk bediende. Is de bediening niet zo fraai gesynchroniseerd en het eten heet, dan is het beleefd om te wachten tot twee of drie mensen zijn bediend en je tafelgenoten te vragen of je mag beginnen.

Zo houd je je glas dus niet vast.

Eten breng je naar je mond, niet je mond naar het eten. Beweeg je ontspannen tijdens het eten en gebruik al je gewrichten, je bent geen graafmachine. Het is not done om je mes naar de mond te brengen. Als je wilt gebaren tijdens het eten om je conversatie kracht bij te zetten, leg dan eerst je mes neer anders kom je zo dreigend over. Houd je eten op je bord met behulp van je bestek, een tafelkleed is geen doek voor moderne kunst. Neem ook niet meer dan één hap van dezelfde lepel of vork met voedsel, als je die neiging voelt neem je teveel op je vork of lepel en je wilt niet overkomen als een schrok-op. Als je klaar bent met eten leg je je bestek naast elkaar aan een zijde van het bord. Goed personeel weet dan dat ze je tafel mogen ruimen.

Eten doe je zo veel mogelijk met je bestek. Uitzonderingen zijn gevogelte, vlees aan botten en brood. Bij de eerste twee krijg je als het goed is een kommetje met water en citroen om je handen tussentijds te reinigen.

Een buffet wordt gelegd van links naar rechts. De handelingsvolgorde is: bord pakken, jezelf bedienen en bestek pakken.

Tips voor een DIY-diner:

• Wees nauwkeurig met je uitnodigingen; een correctie voor datum- en spellingfouten is uiterst pijnlijk.
• Wees op tijd met uitnodigingen en RSVP's, je kunt niet van mensen verwachten dat ze hun plannen last-minute gaan wijzigen voor je.  
• Gebruik 's avonds kaarsen als verlichting; iedereen ziet er een stuk beter uit bij kaarslicht. 
• Tafeldecoratie hoeft niet grandioos te zijn, Chic is het tegenovergestelde van overdone. Je kunt al veel doen met het schikken van borden, glazen, bestek en het schikken van het eten in de opdienschalen.  
• Geen pannen op tafel, serveer alles in kommen of schalen. 
• Een bloemetje doet wonderen.
• Goede prosecco is beter dan slechte champagne.
• Het doel van je diner is je gasten een goede tijd te laten hebben, niet om indruk te maken.
• Serveren doe je van links, borden en bestek weghalen van rechts. 
• Houd rekening met de zwaktes van je gasten, zorg voor een plek waar ze kunnen roken.
• Houd er rekening mee dat sommige gasten geen zwaktes hebben; zorg voor niet-alcoholische dranken.